پمپ هیدرولیکی(Hydraulic Pump) چیست

پمپ های هیدرولیکی(Hydraulic Pump)

یک پمپ هیدرولیکی، انرژی حاصل از موتور الکتریکی یا احتراقی را به انرژی هیدورلیکی تبدیل می کند. جهت راه اندازی پمپ های در تاسیسات ثابت هیدرولیکی از الکتروموتور و در تاسیسات سیار هیدرولیکی از موتور احتراق داخلی استفاده می شود. در اصل پمپ در يک سيکل هيدروليکي انرژي سيال را افزايش مي دهد تا در جای مورد نياز اين انرژي افزوده به کار مطلوب تبديل گردد. یک پمپ فقط جریان تولید می کند و فشار به وجود آمده بستگی به میزان مقاومت در مقابل جریان تولیدی دارد.
تقسم بندی پمپ ها:

پمپها معمولا به دو دسته تقسیم بندی می شوند:

– پمپ های جا به جایی مثبت (positive displacement pump)

– پمپ های جا به جایی غیر مثبت (Non-positive displacement pump)

در پمپ های جا به جایی مثبت به ازاء هر دور چرخش محور پمپ، مقدار معینی از سیال وارد سیستم هیدرولیک می شود. این پمپ ها در فشار های بالا استفاده می شوند، به همین دلیل در سیستم های هیدرولیکی اغلب از این نوع پمپ ها استفاده می شود. در تقسیم بندی دیگری از پمپ ها اگر مقدار سیال پمپ شده به ازاء یک دور چرخش محور پمپ، ثابت باشد یک پمپ جا به جایی ثابت داریم و اگر مقدار سیال پمپ شده قابل کم و زیاد شدن باشد یک پمپ جا به جایی متغیر داریم. نمودار تقسیم بندی پمپ های جا به جایی مثبت در یک نمودار کلی به صورت زیر می باشد:

پمپ های چرخدنده ای

پمپ های چرخدنده ای به دلیل داشتن ابعاد کوچک و فشرده، قیمت ارزان و طراحی ساده در سیستم های هیدرولیک به طور عام مورد استفاده می باشند، اما به علت سائیدگی زیاد دندانه ها بازدهی پایینی دارند و هزینه های تعمیر و نگه داری زیادی را به همراه دارند.
در پمپ های دنده ای، دو چرخ دنده در خلاف جهت یکدیگر حرکت می کنند که اولی به شفت موتور متصل بوده و دومی چرخ دنده هرز گرد  می باشد. سیال از محفظه ورودی وارد پمپ شده و از میان دندانه های چرخ دنده ها و جداره محفظه پمپ منتقل می شود. پمپ های دنده ای می توانند در هر دو جهت عمل کنند و این ویژگی قابل توجهی در بعضی از سیستم ها است. پمپ های دنده ای در انواع خارجی (که بسیار متداول است)، داخلی و یا از نوع چرخان  ساخته می شوند

پمپ های چرخدنده خارجی (External Gear Pumps) 

در این پمپ ها معمولا دو چرخدنده درون یک محفظه با هم درگیر هستند. یکی از چرخدنده ها به وسیله سیستم محرک چرخانده شده و در اثر درگیری با چرخدنده دیگر، باعث دوران آن نیز می شود.

کار پمپ کاملا ساده است. با چرخش چرخدنده ها و آزاد شدن ان ها از درگیری، روغن ورودی بین دندانه های چرخدنده ها و پوسته حبس می شود. روغن محبوس به سوی دهلیز خروجی حمل می شود. درگیری دوباره چرخدنده ها، مانع از برگشت روغن به دهلیز ورودی می شود. روغن با فشار به بیرون از دهانه خروجی رانده شده، وارد سیستم می شود.

ویژگی پمپ های دنده خارجی

–    وزن نسبتا کم
–    فشار کاری نسبتا بالا
–    قابلیت کار در گستره وسیع از سرعت، دما و ویسکوزیته
–    هزینه پایین
–    به نوع سیال هیدرولیک حساسیت ندارند.
–    در مقابل آلودگی مقاوم هستند.

پارامترهای رایج پمپ های دنده خارجی

–    حجم جابجایی:  0.2 تا 200cc
–    فشار ماکزیمم: 300bar (بسته به اندازه موتور)
–    رنج سرعت: 500 تا 6000rpm

کاربرد پمپ های دنده خارجی  و داخلی در صنایع :

–    انواع روغن های هیدرولیک و روانکار های صنعتی
–    صنایع پتروشیمی : قیر ، گازوییل، نفت خام، روغن و …
–    صنایع شیمیایی : سیلکات سدیم ، اسید ، باز ها ، پلاستیک ،
–    صنایع رنگ: رنگ و جوهر ، رزین وچسب
–    مواد غذایی : شکلات ، کره ، کاکائو ، شکر ، روغن و …
–    افزودنی شیمیایی و پلیمر های اندازه گیری
–    ترکیب و میکس کردن شیمیایی (با پمپ دوبل)
–    اسیدها و سوزآور (فولاد ضد زنگ و یا ساخت و ساز کامپوزیت)
–    در کاربردهای انتقال حجم کم

معرفی پمپ دنده خارجی برند (طرحREXPORT  آلمان) REXROTH

حجم جابجایی: 1.1-8.0 ml
فشار ماکزیمم: 250 bar
سرعت: 600-6000 rpm

پمپ های چرخدنده داخلی (Internal Gear Pumps)

پمپ دنده داخلی نیز دو چرخدنده دارد، اما چرخدنده کوچکتر درون چرخدنده بزرگتر قرار می گیرد. چرخدنده محرک از یک سو به چرخدنده بزرگ تر درگیر است و در دیگر سو، یک دیواره هلالی آن دو را از هم جدا می کند. محور محرک، چرخدنده داخلی را و آن نیز چرخدنده خارجی را می چرخاند.

اساس کار این پمپ با پمپ دنده داخلی یکسان است. تفاوت عمده در این است که هر دو چرخدنده هم جهت می چرخند.
با آزاد شدن چرخدنده ها از درگیری، روغن بین دنده های آن ها و دیواره هلالی حبس شده، به سوی دهلیز خروجی حمل می شود. درگیری دوباره چرخدنده ها، مانع از بازگشت روغن می شود. جریان پیوسته روغن به سوی خروجی پمپ باعث ورود آن به مدار می شود.

از  پمپ های دنده داخلی بيش تر به منظور روغنکاري و تغذيه در فشار هاي کمتر از  70 بار استفاده مي شود و در انواع چند مرحله اي دسترسي به محدوده ي فشاري در حدود  280 بار نيز امکان پذير است.

ویژگی پمپ های دنده داخلی

–    کارایی بالا
–     عدم حساسیت به نوع سیال
–    پایین بودن آلودگی و سر و صدا
پارامترهای رایج پمپ های دنده داخلی
–    حجم جابجایی:  0.5 تا 500cc
–    فشار ماکزیمم: 300bar (بسته به اندازه موتور)
–    رنج سرعت: 500 تا 3000rpm (بسته به اندازه موتور)

کاربرد پمپ های دنده داخلی

–    سیستم روغن کاری ماشین های ابزار
–    واحد های انتقال سیال با توان بالا
–    پمپ روغن در موتور ها
–    علاوه بر سیال های رقیق برای پمپ سیالات غلیظ نیز میتوان از این نوع پمپ استفاده کرد.
–    مواد غذایی مانند شکلات، رنگ دانه ها و…
–    پمپاژ رزین ها و پلیمر
–    انواع روغن های سوختی و روانسازی
–    الکل و دیگر حلال ها
–    آسفالت و قیر
–    فوم پلی اتان (ایزوسیانیت و پلیول)
–    صابون و سوفاکنانت ها

معرفی پمپ دنده داخلی برند دیپلماتیک ایتالیا (Duplomatic)

–    حجم جابجایی: 13.3-32.6 ml
–    فشار ماکزیمم: 345 bar
–    سرعت:400-3000rpm

منابع: