ترمومتر چیست و چه کاربردی دارد؟

ترمومتر چیست؟

یکی از پارامترهای قابل اندازه گیری که در صنعت از اهمیت ویژه ای برخوردار است، دمای سیستم می باشد. برای اندازه گیری دما از ترمومترهای مختلفی استفاده می شود که با توجه به نیاز، علاوه بر اندازه گیری میزان درجه حرارت، در برخی مدلها توانایی تولید سیگنال کنترلی و همین طور سوئیچ را نیز دارا می باشند. در واقع ترمومتر وسیله اندازه گیری دما است که به آن دماسنج هم می گویند و تجهیزی است برای سنجش، کنترل و پایش دما که با تشخیص تغییرات خواص فیزیکی یک ماده، دمای آن را اندازه میگیرد. ترمومترها انواع مختلفی دارند که هر کدام برای کاربردهای خاصی مورد استفاده قرار می گیرند. کاربردهای اصلی ترمومترها در حوزه های پزشکی، هواشناسی، صنعتی، تحقیقات علمی و دانشگاهی، صنایع غذایی و سیستم های تهویه مطبوع است. مکانیزم عملکرد ترمومترها بسته به نوع آنها متفاوت است مثلا ترمومترهای جیوه ای براساس انبساط و انقباض مایع جیوه در درون شیشه(لوله مدرج) و خوانش عدد روبروی جیوه عمل می کنند و یا ترمومترهای لیزری بر اساس تابش اشعه مادون قرمز(فروسرخ) منتشر شده از سطوحی که  اندازه گیری دمای آنها مد نظر است و سپس تبدیل آن به سیگنال الکتریکی، دما را اندازه میگیرند.

نحوه عملکرد ترمومتر چگونه است؟

روش های اندازه گیری دما توسط ترمومترها متفاوت است، و دما را می توان به روش های تماسی و غیرتماسی اندازه گیری کرد. برای اندازه گیری دما به روش تماسی از تماس یک سنسور که می تواند ترموکوپل یا ترمورزیستنس (PT100) باشد، استفاده می شود. به عنوان مثالی دیگر از اندازه گیری به روش تماسی میتوان به ترمومترهای بی متال یا گیج های دما اشاره کرد که از یک نوار دو فلزی یا همان بی متال تشکیل شده اند که این فلزات از جنس های متفاوتی بوده و به همین خاطر دارای ضرایب انبساط حرارتی متفاوتی نیز هستند. همین ضرایب متفاوت باعث میشود که هر کدام از این فلزات به اندازه های متفاوتی منبسط شده و در نتیجه در بی متال  خمش به سمت فلزی با ضریب انبساط حرارتی کمتر اتفاق بیفتد که این خمش باعث به حرکت درآمدن عقربه نشانگر دما میشود. برای اندازه گیری دما به روش غیر تماسی بیشتر بر اساس مقدار تابش فروسرخ که جسم هدف از خود به محیط ساطع می کند، استفاده می شود. دماسنج هایی که برای اندازه گیری دما به روش غیرتماسی به کار گرفته می شوند، به پیرومتر یا ترمومتر تفنگی یا ترمومتر لیزری مشهور هستند. دلیل استفاده از واژه ی لیزری، استفاده از باریکه ی نور لیزر برای مشخص کردن هدف می باشد. اجزای اصلی هر دماسنج وابسته به نوع و مدل آن بوده و بر اساس انواع ترمومتر، متغیر است مثلا ترمومترهای لیزری از یک لنز به منظور جمع آوری اشعه های مادون قرمز و تمرکز آن در یک نقطه استفاده میکنند.  همچنین از یک آشکارساز(دیتکتور) که وظیفه تبدیل اشعه به سیگنال الکتریکی را داشته و یک میکروپروسسور که بر اساس نوع و میزان سیگنال آن را تبدیل به یک دمای مشخص میکند تشکیل شده اند، و در نهایت یک صفحه نمایش برای خواندن اعداد دما دارند.

کاربرد ترمومتر در صنایع مختلف

ترمومترها در صنایع بسیاری کاربرد داشته و نقش حیاتی ایفا میکنند از آن جمله میتوان به صنایع تولیدی، صنعت ذوب و فلزات، تهویه مطبوع،نیروگاه ها، صنایع غذایی و دارویی، اتومبیل سازی و نفت و گاز اشاره کرد. ترمومترها در همه این صنایع نقش پایش و نظارت دما را برای کنترل فرآیند و تولید محصول با کیفیت ایفا میکنند برای مثال در صنایع تولیدی آنها بر دمای مناسب برای واکنش های شیمیایی، فورج (آهنگری) فلز، قالب گیری پلاستیک و فرآوری مواد غذایی نظارت میکنند.خرید ترمومتر برای هر کاربرد خاص نیازمند بررسی دقیق شرایط آن صنعت به خصوص دارد.

کاربرد ترمومتر در صنعت ذوب و فلزات

در صنایع فولاد و ذوب آهن و به طور کلی ریخته گری، کنترل و نظارت دمایی اصل اساسی بوده و همواره یک دمای بهینه برای فرآیندهای مختلف اعم از ریخته گری، فورج، نورد و عملیات حرارتی وجود دارد که این کنترل و نظارت همیشه برعهده انواع ترمومتر است.

کاربرد ترمومتر در صنعت نفت و گاز

در  صنایع نفت و گاز برای کنترل دما جهت اطمینان از عدم آسیب به خط لوله ها از ترمومترها استفاده میشود.

کاربرد ترمومتر در پتروشیمی و پالایشگاه

در پالایشگاه ها نیز فرآیندهای مختلف شیمیایی و پتروشیمیایی برای تبدیل نفت خام به انواع فرآورده های نفتی در یک دمای بهینه اتفاق می افتد که بدین منظور ترمومتر نقش مهمی در این فرآیندها بازی می کند.

کاربرد ترمومتر در صنایع غذایی و دارویی

در این صنایع بحث کنترل و نظارت دما در دو جا مطرح میشود، یکی در حوزه تولید غذا و دارو و دیگری حوزه های انبارداری، حمل و نقل و به طور کلی لجستیکی. بنابراین برای تولید محصول با کیفیت و جلوگیری از فاسد شدن آنها ترمومترها بسیار پرکاربرد هستند.

از جمله دیگر کاربردهای ترمومتر میتوان به موارد زیر نیز اشاره کرد:

• نظارت روی موتورها یا بارگذاری
• سیستم های تهویه مطبوع
• بررسی سیستم های اتوماتیک
• تشخیص مشکلات پنهان
• نظارت بر رطوبت و نشتی یک ساختمان
• شناسایی اتلاف انرژی و عایق بندی ضعیف
• تشخیص خطاهای الکتریکی و لوله کشی
• نصب در آزمایشگاه ها و انبارها

مزایا و محدودیت های استفاده از ترمومتر

ترمومترها بسته به نوع و مدلشان مزایا و محدودیت هایی دارند. به طور مثال ترمومترهای لیزری به واسطه غیرتماسی بودنشان همیشه مورد اقبال بسیاری از صنایع اند. این درحالیست که فقط برای اندازه گیری دمای سطوح مناسب بوده و تحت تاثیر ضرایب تابشی متفاوت در سطوح مختلف هستند. به عنوان مثالی دیگر میتوان به گیج های دما اشاره کرد که در عین حالیکه بسیار با دوام، کم هزینه و از نظر فیزیکی ساده هستند ولی زمان پاسخ دهی بالایی داشته و دقت آنها نیز به خوبی مدل های لیزری نیست.

اینستروسنتر ارائه دهنده انواع ترمومترها در مدلهای متفاوت می باشد، لذا شما می توانید  ترمومتر خود را پس از مشورت با مشاوران فروش ما با اطمینان خریداری کنید.

تماس با مشاوران فروش

تلفن تماس :  021-88320936 / 021-88322640

تلگرام، واتسپ، ایتا : 09120240783