کنتاکتور | contactor چیست؟
کنتاکتورها (contactor) نوعی رله تخصصی هستند که قادر به قطع و وصل کردن بارهایی با قدرت بالاتر مانند موتورها ، روشنایی و بخاری های برقی هستند. دستگاه اساسی برای تغییر برق الکتریکی ، کنتاکتور نامیده می شود. روشن و خاموش کردن بارهای برق بزرگ مانند موتورها ، روشنایی و بخاری ها یک مورد معمول اتوماسیون است. این موارد در ساختمان های تجاری ، تجهیزات صنعتی و وسایل نقلیه یافت می شوند. کنتاکتورها اساساً رله های تقویت شده هستند ، اما دارای برخی از ویژگی های تخصصی برای کنترل بارهای با توان بالا هستند.
کنتاکتور سه فاز 630 آمپر ساخت کمپانی دورمن اسمیت مدل LPC MD630
کنتاکتور سه فاز 500 آمپر ساخت کمپانی دورمن اسمیت مدل LPC MD500
کنتاکتور سه فاز 265 آمپر ساخت کمپانی دورمن اسمیت مدل LPC MD265
چرا از کنتاکتورها استفاده می شود؟
کنتاکتورها برای کاربردهایی با قدرت بالا استفاده می شوند. آنها به ولتاژ و جریان های پائین اجازه می دهند تا مدار تغذیه بسیار بالاتری را سوئیچ دهد ، بنابراین به طور کلی بزرگتر و سنگین تر از رله های کنترل هستند و به آنها امکان می دهد تا بارهای برق بالاتر را برای هزاران سیکل خاموش و روشن کنند (شکل 1). رله های کنترل استاندارد معمولاً دارای درجه کنتاکت 10A یا کمتر در 250 ولت یا کمتر هستند. از طرف دیگر كنتاكتورها دارای رنج کنتاکت بسیار بالاتری تا صدها آمپر هستند و معمولاً برای كار در 600 ولت درجه بندی می شوند.
دسته بسیار متداول کنتاکتورهای الکتریکی شامل دستگاه هایی است که برای مطابقت با استانداردهای کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک (IEC) طراحی شده اند ، که در اروپا بیشتر کاربرد دارد اما در آمریکای شمالی و آسیا نیز استفاده می شود. کنتاکتورهای دورمن اسمیت دارای پیکربندی جمع و جور و مدولار هستند که سایز های الکتریکی زیادی ، در دسترس است (شکل 2). کاربران همیشه باید اطمینان حاصل کنند که اجزایی که انتخاب می کنند نیاز برنامه آنها را برآورده می کند ، دارای سایر رتبه های لازم مانند UL و مطابق با همه کدها و مقررات قابل استفاده در سرویس هستند.
شکل 2
توجه داشته باشید که برخی از رله های کنترل بیش از 10A و برخی از کنتاکتورها کمتر از 10A درجه بندی می شوند. از نظر فنی ، یک رله کنترل ممکن است بتواند برخی از بارهای بزرگ را سوئیچ دهد و یا حتی می توان از یک کنتاکتور برای کار کنترل استفاده کرد. با این حال ، بهتر است هر تجهیز در جای مناسب خودش استفاده شود.
کنتاکتور چگونه کار می کنند؟
کنتاکتورهای استاندارد دقیقاً مانند رله ها دستگاه های الکترومکانیکی هستند ، با سیم پیچ برقی سلونوئیدی که طراحی شده اند که در زمانی که برق دار شدند کنتاکت های مکانیکی را ببندند. کنتاکتورهای معمولی دقیقاً مانند رله ها یک مکانیسم فنر را در خود جای داده اند ، اما هنگام باز کردن سیم پیچ از نظر سیم کشی ، بزرگتر و قدرت مندتر است که بتواند کنتاکت های حمل بار مثبت را باز کند. در غیر این صورت جریان زیاد می تواند باعث از کار افتادن کنتاکت ها در صورت جوش خوردن شود.
همچنین ، به دلیل بارهای بزرگتر ، با باز شدن کنتاکت ها آرک بیشتری وجود دارد. بنابراین ، کنتاکتورها مقرراتی را برای هدایت آرک از محل کنتاکت برای خاموش کردن سریع یا سرکوب آرک و حفظ عمر کنتاکت دارند. برای سوئیچ دادن ولتاژهای بالاتر از 600 ولت می توان از دستگاه های تخصصی بیشتری به نام کنتاکتور خلا استفاده کرد زیرا آرک ها در خلا به سرعت خاموش می شوند.
تفاوت دیگر بین رله ها و کنتاکتورها در ترتیب کنتاکت است. رله های کنترل با تعداد متغیر N.O. ، N.C و / یا N.O./N.C در دسترس هستند. کنتاکت ها برای انجام طیف گسترده ای از وظایف مورد استفاده قرار می گیرند ، و رله ها می توانند بسیار سریعتر از کنتاکتورها کار کنند.
از طرف دیگر ، از کنتاکتورها به طور معمول برای وصل کردن توان هنگامی که دارای انرژی می شوند می توان استفاده کرد. بنابراین کنتاکتورها برای کنتاکت اصلی برق کنتاکت N.O را دارند ، که به عنوان قطب نیز شناخته می شود. مطمئناً کنتاکتورهایی با کنتاکت N.C نیز وجود دارد و گاهی اوقات هر کنتاکت خود یک کارتریج قابل تعویض است. (شکل 3):
(شکل 3)
شکل 3. در اینجا نمودارهای سیم کشی کنتاکتور عمومی نشان داده شده است که اتصالات معمولی را برای آرایش های 1 پل + شنت ، 2 پل و 3 پل نشان می دهد.
* 1 پل : برای کار با بار 12 ولت در یک وسیله
* 1 پل + شنت: برای کارکردن یک بار دو سیمه تکفاز 120 ولت مانند یک فن (اتصال شنت عبور نمی کند و برای راحتی سیم کشی ارائه می شود)
* 2 پل : برای کارکرد یک بار 3 سیمه تک فاز 240 ولت مانند تهویه مطبوع مسکونی
* 3 پل : برای کارکرد یک بار 3 سیم 3 فاز 480 ولت مانند یک موتور صنعتی
* 4 پل : برای سوئیچینگ همه فاز ها و یک خنثی برای بار سه فاز
از کنتاکتورها می توان برای روشن و خاموش کردن مکرر بارها استفاده کرد. در مواقع دیگر ، آنها بخشی از یک مدار توقف اضطراری هستند که ممکن است برای تأمین برق اصلی تجهیزات برای مدت طولانی انرژی داشته باشند ، اما اگر مدار توقف اضطراری فعال شود ، تجهیزات را از برق خارج می کنند.
علاوه بر این ، گاهی اوقات لازم است که مدارهای کنترل با کنتاکتورها ارتباط برقرار کنند ، اما مصرف یک پل برق کنتاکتور برای یک مدار کوچک کنترل بیهوده است. بنابراین ، اکثر کنتاکتورها کنتاکت های کمکی اضافی را ارائه می دهند که در کناره یا بالا نصب می شوند و کنتاکت های کنترل بیشتری را در تنظیمات مختلف (در درجه بندی های بسیار کوچکتر ، معمولاً زیر 10A) برای اهداف سیم کشی کنترل ارائه می دهند. کنتاکت های خاصی قادر به عبور دادن جریان و ولتاژ های پایین تر به سبب مواد کار شده در کنتاکت ها و طراحی آنها و امپدانس داخلی بسیار پایین قادر به عبور جریان و ولتاژهای کوچکتر به دلیل ماده به کار رفته در کنتاکت و طراحی آنها و امپدانس داخلی پایین و فشار نگهداری بالا می باشند .
بسیاری از کنتاکتورهای دورمن اسمیت می توانند چندین سطح اتصال دهنده های کمکی برای نصب بالا را بپذیرند. اگر مدارهای کنترل بیشماری به سوئیچینگ نیاز دارند ، این گزینه به جای استفاده از بسیاری از رله های کنترل به طور موازی گزینه خوبی برای انجام این کار است.
انواع کنتاتور براساس رتبه بندی های الکتریکی
برخی از کنتاکت ها برای بارهای خاص و متفاوت ارزیابی می شوند ، دو نوع اصلی عبارتند از:
- مقاومتی: معمولاً در بخاری و روشنایی رشته ای استفاده می شود
- القایی: معمولاً در موتور ، سیم پیچ برقی ، یا ترانسفورماتور استفاده می شود
از آنجا که کنتاکتورها اغلب با بارهای موتور کار می کنند ، تهیه تولید جداول مربوط به میزان اسب بخار به همراه جریان بار کامل کنتاکتورها برای ولتاژهای مختلف عادی ، برای تولیدکنندگان معمول است. این به کاربر کمک می کند اندازه مناسب را انتخاب کند. همچنین ، دورمن اسمیت بسیاری از دسته های کاربردی را شناسایی می کند که برنامه های معمول را برای کمک به کاربران در انتخاب یک کنتاکتور شناسایی می کند. توجه داشته باشید که هر رله یا کنتاکتور بر اساس استانداردهای UL یا IEC ممکن است دارای رتبه های مختلفی باشد. پل ها دارای درجه بندی متفاوتی نسبت به پل های کمکی خواهند بود.
هنگامی که کنتاکت ها برای بارهای DC درجه بندی می شوند ، معمولاً برای آمپراژ بسیار کمتری نسبت به بار AC وجود دارد. بارهای بالاتر AC می توانند توسط کنتاکت ها قطع شوند ، زیرا مدارهای AC عبور سریع صفر ولت را تجربه می کنند ، و خاموش کردن آرک را آسان می کند.
از آنجا که کنتاکتورها از رله ها بزرگتر هستند ، معمولاً مصرف برق و تولید حرارت بالاتری دارند که باید هنگام طراحی محفظه هایی که در آنها قرار دارند ، این موارد را در نظر گرفت. همچنین ، مدار کنترل باید با دقت طراحی شود تا ولتاژ سیم پیچ کافی را تأمین کند یا ممکن است کنتاکتور تق تق کند.
نصب کنتاکتور
ما در مقاله ای کامل تر به همراه تصاویر واضح تر آموزش نصب کنتاکتور را قرار داد ایم در اینجا فقط اشارات کوتاهی به آن می شود.
کنتاکتورها معمولاً با توجه به میزان آمپراژ بار مورد نظرشان انتخاب ، اندازه و مرتب می شوند. بزرگنمایی کنتاکتور معمولاً عادی است ، با انتخاب کنتاکتور بزرگ تر مشکلی پیش نمی آورد اما نباید کنتاکتور کوچکتر انتخاب شود. برخی از کاربران سعی می کنند انتخاب خود را محدود کنند تا تعداد قطعات سفارش داده شده را به حداقل برسانند ، سعی کنید هر چند وقت یکبار یک قطعه را بیش از حد بار مورد نظر خریداری کنید.
كنتاكتورهای كوچك ممكن است از نصب ریل DIN استفاده كنند و بعضی از كنتاكتورها از صفحات نصب مخصوص خود استفاده می كنند یا می توانند به راحتی روی صفحه نصب شوند. کنتاکتورهای بزرگتر بسیار سنگین هستند و معمولاً باید به قسمت پشتی محفظه پیچ شوند. توجه داشته باشید که گرچه رله های صنعتی اغلب قابل جدا شدن و اتصال به پایه های سیم دار دائمی هستند ، اما معمولاً در مورد کنتاکتورها چنین نیست. کنتاکتورها به طور معمول در محل خود سوار و سیم کشی می شوند و در صورت تعویض باید بدون تیر و کابل باشند . بعضی اوقات می توان یک کنتاکتور را از جلو برای تعویض قطعات خاص جدا کرد.
اکثر رله های کوچک به گونه ای طراحی شده اند که از طریق لمس IP20 ایمن می شوند و همچنین برخی از کنتاکتورهای جدید ، به ویژه نسخه های IEC. با این حال ، بسیاری از کنتاکتورهای بزرگتر دارای پیکربندی هایی به سبک باز هستند که به پوشش ترمینال جداگانه نیاز دارند. سیم ها یا به داخل شاخه های فشاری قرار می گیرند ، یا گاهی اوقات باید شاخه ها را روی سیم ها نصب کرد تا بتوانند روی اتصالات پیچ و مهره قرار بگیرند. سایر ویژگی های مفید شامل اتصالات و شماره مدل به وضوح مشخص شده و روی محصولات مورد نظر درج شده است.
آخرین بحث مربوط به استفاده از کنتاکتورهایی با خروجی های گسسته PLC است. اگر قرار است كنتاكتور كوچكي مستقيماً توسط PLC كنترل شود ، در اين صورت بايد يك كنترل كننده ولتاژ سيم پيچ بر روي كنتاكتور نصب شود تا خروجي PLC از خرابي محافظت شود. برای کنتاکتورهای بزرگتر سیم پیچ خیلی بزرگ است که نمی تواند مستقیماً توسط PLC انرژی بگیرد ، بنابراین ممکن است به یک خروجی رله PLC یا یک رله کنترل بینابینی نیاز باشد. بسیاری از تولیدکنندگان سیم پیچ الکترونیکی را روی کنتاکتورهای بزرگتر قاب ارائه می دهند که باعث کاهش جریان انرژی می شود و امکان کنترل مستقیم و بدون رله داخلی را فراهم می کند.
کنتاکتور ها به عنوان موتور شروع کننده
موتورها دسته خاصی از بار هستند و NEC برای محافظت بیش از حد جریان و اضافه بار موتورها الزامات خاصی دارد. هنگامی که از کنتاکتور برای کنترل موتور استفاده می شود ، معمولاً با یک رله اضافه بار ترکیب می شود تا از سیم و موتور و فیدر محافظت بهتری داشته باشد. به کنتاکتورهایی که از این طریق با رله اضافه بار جفت می شوند و در سرویس کنترل موتور استفاده می شوند ، معمولاً استارتر گفته می شود . اگر یک کنتاکتور به عنوان یک بسته مونتاژ شده با رله اضافه بار خریداری شود ، می توان آن را یک استارت ترکیبی نامید.
کنتاکتورها دستگاه های همه کاره ای هستند که به طور گسترده در صنایع مختلف استفاده می شوند. اگرچه از نظر مفهوم ساده است ، اما برای تعیین صحیح و کاربرد کنتاکتورها باید تفاوت های ظریف زیادی را درک کرد.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.