نورسنج یا لوکس متر چیست

لوکس متر چیست ؟

نورسنج یا لوکس متر ابزاری است که جهت اندازه گیری شدت نور محیط بکار می رود. نورسنج ها به وسیله سنسور خود، شدت نور بر سطح سنسور را با توجه به ضرایب تبدیل اختصاص داده شده به دستگاه دیجیتالی، اندازه گیری می کنند. اندازه گیری شدت نور به وسیله نورسنج ها در صنایع مختلف پزشکی، صنایع غذایی، صنایع رنگ سازی، پتروشیمی، صنایع کشاورزی و ادارات بسیار پرکاربرد می باشد، به همین دلیل اندازه گیری شدت نور در محیط با توجه به نوع کاربری به وسیله نورسنج ها حائز اهمیت می باشد.
یک لوکس lux  میزان نور حاصل از یک شمع بر روی یک صفحه در فاصله 1 متری است و لومن (lumen) واحد اندازه گیری میزان نور در منبع تولید کننده در تمام جهات می‌باشد. اما لوکس شدت نور دریافتی در یک نقطه را نشان می‌دهد. از لومن زمانی می‌توان استفاده کرد که دو منبع نور از یک نوع را با هم مقایسه کنیم اما لوکس برای مقایسه نور منابع غیر همگون مناسب است زیرا بر نور دریافتی تأکید دارد.

برخی از لوکس متر های موجود در فروشگاه:

روش کار لوکس متر

لوکس متر ها از سه جز اساسی تشکیل شده اند که عبارتست از دریافت کننده، پردازشگر و نمایشگر، در واقع نور سنج ها با استفاده از دریافت کننده یا حسگر که در بيشتر نمونه هاي امروزي لوکس متر ها از نوعي سنسورهاي فتوولتيک سلينيوم و سيليکون استفاده مي کنند و به نسبت نوري که از سوژه مي گيرند ، ولتاژ توليد مي کنند و با استفاده از پردازشگر آن را بر حسب واحد شدت نور يعني لوکس کاليبره می کنند.
برای اندازه گیری شدت روشنایی روی یک سطح باید بدون تغییر در شرایط محیط و ایجاد سایه یا نیم سایه مزاحم ، فتوسل (سنسور حساس به نور)  دستگاه را روی سطح مورد نظر قرار داده و شدت روشنایی خوانده شود . تغییر زاویه قرارگیری فتوسل باعث خطا در اندازه گیری می شود . در اندازه گیری محیطی باید فتوسل در ارتفاع مورد نظر بطور افقی قرار گیرد و شدت روشنایی خوانده شود.

چشم انسان در برابر طیفى از روشنائى که بین یک‌ دهم لوکس (شب‌هاى کاملاً مهتابی) تا صد هزار لوکس (آفتاب کاملاً درخشان) باشد، واکنش نشان مى‌دهد. دربارهٔ استانداردهاى روشنائى اختلاف سلیقه بسیار است زیرا قابلیت تطابق چشم زیاد است و استانداردهاى بسیار نشر یافته ولى دلبخواهى بوده‌اند، با افزایش روشنائى کارآئى بینائى هم افزایش مى‌یابد اما منحنى افزایش در سطوح بالاتر مسطح مى‌ شود و قانون بازگشت کاهش صدق مى‌کند، یک قاعدهٔ مفید براى محاسبهٔ سریع آن است که میزان روشنائى باید سى‌ بار بیش از اندازه‌اى باشد که بتوان کار مورد نظر را انجام داد. همچنین باید دانست که که استاندارد واقعى براى میزان روشنائى وجود ندارد و به‌طور معمول بهتر آن است که از سوى زیاد بودن نور اشتباه شود به شرط آنکه بتوان از خیره ‌شدن چشم پرهیز کرد. براى فعالیت‌هاى گوناگون و مواقع عملى مقادیر زیر (برحسب لوکس) توسعه جامعهٔ مهندسان روشنائى پیشنهاد شده است.

کاربرد لوکس متر

از کاربرد های مهم دستگاه های نورسنج می توان به کاربرد در صنایع مختلف پزشکی، صنایع غذایی، صنایع رنگ سازی، پتروشیمی، صنایع کشاورزی و ادارات و همچنین محیط های ورزشی مانند سالن ها یا باشگاه ها وهمچنین در گلخانه ها و دیگر اماکنی که در آن ها سنجش نور از پارامترهای مهم کار می باشد، اشاره نمود.

نحوه اندازه گیری نور

ساده ترین روش برای درک چگونگی اندازه گیری نور ، تصویر کردن لامپ معمولی با فیلامنت است که باعث تولید نور می شود این رشته منبع نور است و در مرکز یک کره قرار دارد که نور از هر جهت ساطع می شود. مقدار کل انرژی نور تولید شده به عنوان “شار درخشان” شناخته می شود.
شما احتمالاً با لومن آشنا هستید اگر نه مقاله واحد های اندازه گیری نور چیست؟ را مطالعه کنید. این اندازه گیری از شدت نور است که مردم به طور کلی در مور آن شنیده اند. واحد پایه شدت نور شمع است ، (یک شمع یک لامپ تقریباً 1 شمع می دهد). یک شمع در هر استرادیان (ناحیه ای به شکل مخروط که از منبع نور شروع می شود) به عنوان یک لومن شناخته می شود.
وقتی نور را اندازه گیری می کنیم ، ما علاقه مند می شویم که تعداد لومن ها روی یک سطح سقوط می کنند. این چیزی است که ما به عنوان لوکس می شناسیم. یک لوکس یک لومن در هر متر مربع است.
یک مثال کار ، ما یک منبع نوری داریم که کل نور تولید شده (شار درخشان) 1000 لومن است. اگر می توانستیم این مسئله را روی سطح 1 متر مربع متمرکز کنیم ، می توانیم از 1000 لوکس استفاده کنیم. اما اگر همین نور بیش از 10 متر مربع پخش شود ، ما فقط از 100 لوکس برخوردار خواهیم بود.

دستورالعمل اندازه گیری نور

ساده ترین روش برای اندازه گیری نور ، خرید نور سنج / لوکس متر است ، این دو عبارت اغلب قابل تعویض هستند. نورسنج های دارای حسگرهایی هستند که انرژی نور را به یک بار الکتریکی تبدیل می کنند که می تواند خواندن را به کاربر بدهد. آنها معمولاً به اندازه كافي هستند كه قابل دستيابي بوده و به راحتی حمل مي شوند.
استفاده از نور سنج ساده است. بعد از جدا کردن درپوش از سنسور ، آن را به سادگی روی یک سطح قرار دهید که وظیفه مانند مرکز یک میز انجام می شود. مهم است که سنسور روی سطح قرار گیرد زیرا اینجاست که نور در چشم کاربر منعکس می شود و میزان واقعی نور دریافت شده را نشان می دهد. نگه داشتن لوکس متر در بالای سطح سطح ، باعث قرائت نادرست بالقوه می شود. خواندن لوکس سپس باید روی صفحه نمایش داده شود.

نکات مهم در انتخاب یک نورسنج

•    رنج اندازه گیری FC / LUX
•    دقت دستگاه
•    نوع پراب
•    قابلیت ثبت دیتاها(دیتا لاگردار)
•    سرعت اندازه گیری times/second
•    قابلیت کالیبره کردن دیجیتالی
•    قابلیت اتصال به کامپیوتر با کابل USB،RS-232