کلید محافظ جان - RCCB
کلیدهای حفاظت از جان در برابر خطر برق‌گرفتگی و آتش‌سوزی
مدارهای الکتریکی در حالت نرمال دارای جریان رفت و برگشت برابر هستند. اگر به هر دلیلی جریان بین فاز و نول اختلاف داشته باشد، اصطلاحا مدار دچار جریان نشتی خواهد شد. از آنجایی که بدن انسان قادر به تحمل میزان خاصی از جریان برق می‌باشد، تماس مستقیم یا غیرمستقیم با این جریان اضافی که خارج از آستانه تحمل بدن است، موجب برق‌گرفتگی و در تجهیزات الکتریکی موجب آتش‌سوزی، تلفات جانی و خسارت‌های مادی می‌شود.
به دلیل عدم‌تشخیص جریان نشتی توسط تجهیزات حفاظتی چون کلیدهای قطع‌کننده یا کنتاکتورها، سیستم‌های حفاظت ثانویه و مکمل در نقش یک عملگر پشتیبانی‌کننده (Backup)، به افزایش ایمنی و کارآیی مدارات الکتریکی در تابلوهای برق کمک می‌نمایند. مطابق با قوانین نظام مهندسی ساختمان و دستورالعمل شرکت توانیر، استفاده از محافظ جان (کلید جریان نشتی) در ساختمان‌ها اجباری است. محافظ جان نوعی کلید اتوماتیک است که به همراه دیگر تجهیزات حفاظتی و با قرارگیری در آخرین نقطه تابلوهای برق، وظیفه تشخیص جریان نشتی و قطع مدار را بر عهده دارد. وجود نشتی در مدار ممکن است حاصل اتصال بدنه دستگاه‌های الکتریکی باشد.
کلید محافط جان چیست؟
کلید جریان نشتی، کلید محافظ جان یا RCCB، کلید حفاظتی قطع‌کننده‌ای است که با مقایسه جریان‌های رفت و برگشت در یک مدار الکتریکی، در صورت مواجه با تفاضل بیش از حد استاندارد، اقدام به قطع‌نمودن جریان در مدار می‌کند. زمانی که جریان برگشت به جای سیم نول از راه زمین به منبع برگردد، اختلاف جریان (برابرنبودن مقدار فاز و نول) توسط کلید شناسایی می‌شود. اگر این اختلاف که موجب نشتی جریان شده از حد آستانه تحمل کلید (30 تا 300 میلی‌آمپر) بیشتر باشد، کلید عمل کرده و مدار را در کسری از ثانیه قطع می‌کند. اعداد و ارقام 30 میلی‌آمپر و 300 میلی‌آمپر به ترتیب برای محافظت از انسان در برابر برق‌گرفتگی و محافظت تجهیزات الکتریکی در برابر آتش‌سوزی در زمان طراحی، برای کلید تعریف می‌شوند. کلید محافظ جان در انواع تک‌فاز (خانگی)، دوپل (فاز و نول)، سه‌فاز (صنعتی) و همچنین چهارپل که می‌تواند همراه با نول و یا بدون نول باشد(در سیستم‌های 3سیمه) کاربرد داشته باشد به بازار عرضه می‌شود.
موارد کاربرد کلید محافظ جان
- حفاظت از تجهیزات فشار ضعیف، متوسط و قوی خانگی، تجاری و صنعتی
- تابلوهای برق ورودی
- مدیریت تاسیسات و تجهیزات الکتریکی
- سوئیچ‌ها و پریزهای صنعتی و خانگی
- مکان های مرطوب و در تماس با بخار و آب
نکات مهم در زمان انتخاب و خرید کلید محافظ جان
* نوع جریان تشخیصی (متناوب/ مستقیم)
* رنج جریان نامی و ولتاژ کاری
* محدوده جریان نشتی و تعداد پل‌ها
* میزان حساسیت یا جریان قطع خودکار
* میزان مقاومت در برابر گرما، حرارت، شوک و لرزش
برندها و شرکت‌های سازنده
دورمن اسمیت انگلستان برندی با بیش از 130 سال تجربه در زمینه طراحی و تولید تجهیزات تابلو برق صنعتی، از جمله شرکت‌های متخصص در حوزه طراحی و ساخت کلیدهای حفاظتی است. محصولات تولیدی این شرکت در پروژه های برج العرب امارات، هتل داسیت تانی امارات، ورزشگاه لوسیل اسپرت قطر، مسجد سلطان قابوس عمان، خانه ی اپراسلطنتی مسقط عمان، برج دروازه پایتخت امارات و مرکز تجاری دبی مورد استفاده قرار گرفته است.
