میلی اهم متر چیست ؟ کاربرد آن

میلی اهم متر چیست ؟ کاربرد آن

میلی اهم متر (Milli Ohm Meter) دستگاهی است که توانایی اندازه گیری مقاومت الکتریکی کمتر از یک اهم را دارا می باشد، میلی اهم متر ها مقاومت الکتریکی را با دقت بالا اندازه گیری کرده و علاوه بر نمایش آن معمولا امکان ذخیره سازی آن نیز وجود دارد. میلی اهم متر ها در صنایع مختلف جهت توسعه دستگاه ها و قطعات الکتریکی هم چون خازن ها، واسطه ها و همچنین آزمایش هادی حفاظتی، برقگیرها بسیار پر کاربرد می باشند.

میلی اهم مترها قابلیت اندازه گیری محدوده پایین مقاومت الکتریکی را دارد. تفاوت عمده میلی اهم متر با اهم متر موجود در مولتی متر ها ، امکان اندازه گیری محدوده mΩ به روش 4 ترمیناله با دقت بالا می باشد. محدوده اندازه گیری مقاومت در این میلی اهم متر ، 1mΩ~8mΩ با دقت 1 میکرو اهم و 8mΩ~12mΩ با دقت 10 میکرو اهم با تست جریان 5A، محدوده 4mΩ~600mΩ با تست جریان یک آمپر و محدوده های بعدی ، 6Ω/60Ω/600Ω/6KΩ می باشد؛ معمولا میلی اهم مترها دارای هم رنج دستی و هم رنج اتوماتیک می باشند.
مقاومت ممکن است بسیار کوچک به نظر برسد اما از لحاظ ایمنی بسیار استاندارد است. (VDE , CSA , VL , …) بسیاری از دستگاه ها احتیاج به برق AC دارند (115 یا 230ولت AC). جریان های AC نباید با کاربر در تماس قرار گیرد زیرا میزان حوادث و خطاها در این صورت افزایش میابد. برای غلبه به این مشکلات، سازندگان یک مسیر زمینی در تجهیزات می سازند که پتانسیل بالا را به زمین منتقل می کند و از کاربر در طول مدت استفاده دور می کند. اگر مقاومت پائینی در این مسیرها وجود داشته باشد، صدمه و آسیب ممکن است ایجاد شود. اندازه گیری میلی اهم، جهت توسعه دستگاه ها و قطعات الکتریکی همچون خارن ها و واسطه ها حائز اهمیت است.

واحد اندازه گیری برای مقاومت کمتر از یک اهم ، میلی و میکرو اهم نامیده می شود . یک میلی اهم برابر است با یک هزارم اهم (0.001 Ω) و همچنین یک میکرو اهم( μΩ (1 برابر است با یک میلیونیم اهم (0.000001 Ω) .

برخی از میلی اهم متر های موجود در فروشگاه:

اساس اندازه گیری مقاومت

اساس اندازه گیری مقاومت بر قانون ساده اهم است، به این ترتیب که هر گاه r مقاومت داخلی ولت متر و ولتاژ منبع جریان ، R مقاومت مجهول مفروض باشد بر طبق قانون اهم رابطه زیر بین آنها برقرار می ‌شود:

R = (e – E)/E/r

e و E به ترتیب مقدار ولتی است که صفحه مدرج ولت متر قبل از قرار دادن R در مدار نشان می‌دهد که این دو مقدار باید با استفاده از یک حساسیت اندازه گیری شود.
هر چقدر مقاومت مجهول R کوچکتر باشد انحراف عقربه بیشتر است و بالعکس در این صورت یعنی برای اندازه گیری دقیق مقاومت ها حساسیت دستگاه برعکس مقدار مقاومت مورد اندازه تنظیم می‌شود. یعنی برای اندازه گیری مقاومت های بزرگتر ولتاژ زیادی ضروری است. برای اندازه گیری مقاومت های مجهول به محاسبه فوق احتیاجی نیست، زیرا وقتی ولت متر به صورت اهم متر بکار می‌رود درجات صفحه مدرج بر طبق رابطه بالا با مقیاس اهم تقسیم بندی شده است.

کاربردهای اهم متر

از یک اهم متر می‌توان برای آزمایش نیمه هادی هایی مثل دیود و ترانزیستور استفاده کرد. همانطور که می‌دانید دیود در حالت بایاس (گرایش) مستقیم دارای مقاومت کم و در حالت بایاس معکوس دارای مقاومت بسیار زیادی است، بنابراین دیود تحت آزمایش باید در یک جهت جریان را عبور داده و در جهت دیگر مانع از عبور آن گردد، به عبارت دیگر مقاومت اهمی دیود در یک جهت کم و در جهت دیگر زیاد می‌باشد، البته این روش برای آزمایش و تست دیودهای پیوندی معمولی است و نمی‌توان از آن برای دیودهای دیگر مانند زنر استفاده کرد.
یک ترانزیستور از لحاظ عملکرد درست مانند دو دیود که کاتد یا آندهایشان به هم متصل شده است می‌باشد، بنابراین پایه‌های بیس ، امیتر باید در یک جهت دارای مقاومت زیاد و در جهت دیگر دارای مقاومت کم باشد. همچنین مقاومت بین پایه‌های امیتر ، کلکتور در هر دو جهت باید زیاد باشد در غیر این صورت ترانزیستور خراب است.
از دیگر کاربردهای اهم متر استفاده در آزمایش خازن ها (مخصوصا خازن های الکترولیتی) می باشد. با استفاده از یک اهم متر می‌توان سالم بودن یا خراب بودن خازن ها را بررسی کرد. فرض کنید می‌خواهیم خازن 0.25 میکروفاراد را آزمایش‌کنیم دو سر خازن را به سیم های پروب اهم متر وصل می‌کنیم و آن را در وضعیت Rx10000 قرار می دهیم .اگر خازن مزبور دارای نشت باشد عقربه اهم متر مقدار ثابت مقاومت را نشان خواهد داد، اما در مورد خازن سالم عقربه پس از انحراف کمی که به سمت راست پیدا می‌کند به سر جای خود بر می‌گردد. اگر در این حالت عقربه به هیچ وجه به سمت راست حرکت نکرد و مقاومت بی‌نهایت را نشان داد پایه‌های خازن از داخل قطع است و باید دور انداخته شود. هنگامی که خازن 0.25 میکروفارادی سالم است به هنگام تعویض سیم های پروب عقربه به اندازه یک چهارم پانل به سمت راست منحرف شدند و سپس با سرعت بجای خود بر می‌گردد.
همچنین از کاربردهای میلی اهم مترها می توان به اندازه گیری مقاومت سیم پیچی در موتور های الکتریکی، مقاومت اتصال در سوئیچ ها و رله ها، ترانسفورماتور و PCB layout و همچنین برای آزمایش هادی حفاظتی، برقگیرها و نقاط جوش داده شده اشاره کرد.
یکی از نکات در هنگام استفاده از میلی اهم متر ضروری بودن اسفاده از اتصالات 4 سیم در اندازه گیری می باشد، پین های تست همواره به عنوان مقدار کمی از مقاومت اضافی در اندازه گیری ها معرفی می شوند. این کار در اندازه گیری های غیر بحرانی مانند مقاومت های مگا اهم قابل قبول است. بهرحال، وقتی در حال اندازه گیری میلی اهم متر در کاربردهای حیاتی و بحرانی هستید، مقاومت اضافی میتواند اندازه گیری غیر قابل مصرفی را ارائه دهد به این دلیل استفاده از اتصالات 4 سیم امری ضروری است.

یکی دیگر از دستگاه هایی که قابلیت اندازه گیری مقاومت الکتریکی را دارد مولتی متر می باشد، مولتی مترها توانایی اندازه گیری مقدار مقاومت، مقدار ولتاژ متناوب، مقدار ولتاژ مستقیم و مقدار جریان را دارا می باشند. معمولا در مولتی مترها دو کلید در سلکتور دیده می‌شود که یکی بزرگتر است و در وسط قرار گرفته است. کلید وسط Range Salitch نام دارد که ردیفهای قابل اندازه گیری را تعیین می‌کند و کلید کوچک کناری Function Switch نام دارد که برای انتخاب پارامتر مورد سنجش بکار می‌رود. به هنگام اندازه گیری مقاومت پس از قرار دادن کلیدها در وضعیت مناسب دو سر پروب را به هم متصل می‌کنیم و با چرخاندن دگمه ZERO OHMS عقربه مولتی متر را بر روی صفر اهم ثابت می‌کنیم. كلید سلكتور را روی بیشترین پله (Range) مقاومت قرار می دهیم، فیش سیاه رنگ را درون ترمینال (-) یا (com) مشترك و فیش قرمز به درون ترمینالی كه مربوط به مقاومت یا (+) است قرار می دهیم، سر دیگر آنها را به طرز مناسبی به طرفین مقاومت مورد نظر وصل می كنیم و مقاومت را می خوانیم، البته اگر مقاومت مورد نظر در مدار قرار دارد باید دقت نمود که این مقاومت با المان های دیگری موازی نباشد چون در این صورت مقدار مقاومت به طور صحیح بدست نمی آید.

نکات مهم در انتخاب یک میلی اهم متر

• دقت اندازه گیری
• کمترین و بیشترین مقاومت قابل اندازه گیری
• محدوده اندازه گیری دستی و اتوماتیک
• قابلیت اندازه گیری المانهای القایی و مقاومتی
• توانایی اندازه گیری طول سیم
• قابلیت ثبت و قرائت اطلاعات
• قابلیت اتصال به کامپیوتر