مزایا و معایب کلیدهای مینیاتوری، کلیدهای محافظ جان و کلیدهای اتوماتیک کمپکت

کلید مینیاتوری یا فیوز مینیاوری

مزایا و معایب کلیدهای مینیاتوری، کلیدهای محافظ جان و کلیدهای اتوماتیک کمپکت

کلید مینیاتوری چیست؟
فیوز مینیاتوری یا کلید مینیاتوری (Miniature Circuit Breaker) به اختصار MCB هم نامیده میشود. فیوزهای مینیاتوری مدارات را در برابر جریان اتصال کوتاه و جریان اضافه ‌بار محافظت میکنند، بدین معنا که کلیدهای مینیاتوری نسبت به تحمل جریان اولیه و اضافه بار سریعاً واکنش نشان میدهند و برق را قطع میکنند.

کاربردهای کلیدهای مینیاتوری چیست؟
فیوز مینیاتوری دستگاهی حفاظتی میباشد که در تجهیزات و مدارهای الکتریکی مورد استفاده قرار میگیرد، و در صورت عبور جریان بیش از حد انتظار، کلید مینیاتوری مدار را قطع میکند تا سایر تجهیزات آسیبی نبینند.
فیوز مینیاتوری به عنوان یک قطع کننده مدار در جهان مدرن مورد استفاده قرار میگیرد و یکی از مهمترین مکانیسم های ایمنی در خانه شما فیوز مینیاتوری میباشد. هنگام عبور جریان زیاد از سیم کشی برق یک ساختمان، کلید مینیاتوری به عنوان یک محافظ وارد عمل شده و مدار را قطع میکند.
اتصال کوتاه یا اضافه جریان امکان دارد باعث آتش سوزی و صدمه دیدن تجهیزات شود و بدون قطع کننده مدار یا همان فیوز مینیاتوری، استفاده از برق خانگی غیر ممکن خواهد بود.
کلیدهای مینیاتوری بر اساس نوع کاربرد به دو نوع کلید مینیاتوری تندکار و کلید مینیاتوری کندکار تقسیم میشوند. از فیوز مینیاتوری تندکار در روشنایی و از کلید مینیاتوری کندکار در مدارات موتوری استفاده میشود.

استانداردهای کلیدهای مینیاتوری چیست؟
دو نوع جریان در فیوزهای مینیاتوری تعریف میشود:
• جریان لحظه ای: روی فیوزهای مینیاتوری جریانی نسبتاً بزرگ نوشته شده مانند 6000 یا 3000 و معمولاً این عدد در یک کادر مستطیل شکل قرار دارد. جریان لحظه ای به جریانی گفته میشود که کلید مینیاتوری تنها در یک لحظه (کمتر از یک ثانیه) میتواند این جریان را تحمل کند.
• جریان نامی: به حداکثر جریان مجازی گفته میشود که فیوز مینیاتوری توانایی تحمل آن را دارد و اگر جریانی بیش از جریان نامی که روی فیوز مینیاتوری درج شده، از فیوز مینیاتوری عبور کند، فیوز مینیاتوری مدار را قطع میکند.

نحوه انتخاب کلیدهای مینیاتوری چگونه است؟
بر روی فیوزهای مینیاتوری حروف و اعدادی درج شده است مانند c6، که c تیپ فیوز مینیاتوری و 6 جریان نامی (حداکثر جریان مجاز) فیوز مینیاتوری را نشان میدهد.

تیپ های مختلف کلید مینیاتوری کدام است؟
تیپ های معمول فیوزهای مینیاتوری عبارتند از : تیپ B، تیپ C، تیپ D، تیپ K و تیپ Z

• کلید مینیاتوری تیپ B (روشنایی): فیوزهای مینیاتوری تیپ B عموما در مصارف خانگی و روشنایی مورد استفاده قرار میگیرند. کلیدهای مینیاتوری نوع B، در جریان اضافه بار بین 3 تا 5 برابر جریان نامی در زمان مشخص، مدار را قطع میکنند و حساسیت مناسبی برای کاربردهای عادی خانگی دارند. کلیدهای مینیاتوری تیپ B به فیوزهای مینیاتوری تندکار نیز معروف هستند.

• کلید مینیاتوری تیپ C (موتوری): فیوزهای مینیاتوری تیپ C برای راه اندازی موتورهایی که توان کم داشته و جریان راه اندازی بالایی ندارند مورد استفاده قرار میگیرند و بیشتر کاربرد صنعتی دارند. کلیدهای مینیاتوری نوع C معمولا در موتور کولر های گازی یا پمپ های آب خانگی کاربرد دارند. فیوزهای مینیاتوری تیپ C در جریان اضافه بار بین 5 تا 10 برابر جریان نامی در زمان مشخص، مدار را قطع میکنند و زمان قطعشان از کلیدهای مینیاتوری تیپ B بیشتر است. کلیدهای مینیاتوری تیپ C به فیوزهای مینیاتوری کندکار نیز معروف هستند.

• کلید مینیاتوری تیپ D (ترانسفورماتوری): از فیوزهای مینیاتوری تیپ D برای موتورهای با جریان هجومی بالا که جریان راه اندازی بالایی دارند استفاده میشود. کلیدهای مینیاتوری نوع D در مصارف صنعتی خاص (مانند مولدهای اشعه ایکس X-Ray و یا ترانسفورماتورها) کاربرد دارند. فیوزهای مینیاتوری تیپ D در جریان اضافه بار بین 10 تا 20 برابر جریان نامی در زمان مشخص، مدار را قطع میکنند و زمان قطعشان از تمامی تیپهای دیگر کلید مینیاتوری بیشتر است.

• کلید مینیاتوری تیپ K (قدرت): کلیدهای مینیاتوری تیپ K معمولاً در مدارات قدرت مورد استفاده قرار میگیرند. حساسیت در اضافه بار کلیدهای مینیاتوری نوع K نسبت به سایر فیوزها بیشتر است، یعنی اگر موتور بار اضافه را تحمل کند کلید مینیاتوری تیپ K سریع، موتور را خاموش میکند، ولی در موارد اتصال کوتاه منحنی قطع کلیدهای مینیاتوری تیپ K بین کلید مینیاتوری تیپ D و کلید مینیاتوری تیپ C میباشد. کلیدهای مینیاتوری نوع K برای موتور هایی که زیر بار هستند توصیه میشود.

• کلیدهای مینیاتوری تیپ Z (بسیار حساس): کلیدهای مینیاتوری تیپ Z هنگامی که جریان عبوری از جریان نامی بیشتر شود، در یک مدت زمان خاص (که از تمامی تیپها کمتر است) طبق منحنی قطع، فرمان قطع را صادر میکند. حساسیت کلیدهای مینیاتوری نوع Z، هم در مواقع اضافه بار و هم اتصال کوتاه از تمامی تیپهای دیگر کلید مینیاتوری بیشتر است و در صورت بروز خطا مدار را سریعتر قطع میکند. بنابراین کاربرد کلیدهای مینیاتوری تیپ Z در مدارات با حساسیت بالا میباشد.

کلید محافظ جان چیست؟
کلید محافظ نشتی جریان یا کلید محافظ جان (Residual Current Circuit Breaker) که اختصارا RCCB نامیده میشود، جریان سیم‌های رفت و برگشت را مقایسه میکند و در صورتی که اختلافی بین جریان رفت و برگشت وجود داشته باشد مدار را قطع میکند. در حالت عادی مدارهای الکتریکی، جریان رفت با جریان برگشت برابر میباشد، اما اگر به هر دلیلی جریان بین سیم فاز و نول (در مدارهای تکفاز) اختلاف داشته باشد، کلید محافظ جان وارد عمل میشود.

کاربردهای کلیدهای محافظ جان چیست؟
کلید محافظ جان، در هنگام وقوع جریان نشتی در سیستمهای الکتریکی خانگی یا صنعتی جریان برق را قطع میکند و از از بروز خطرات احتمالی جلوگیری میکند.
کلید محافظ جان، جریان‌های نشتی کوچکی را که توسط فیوز شناسایی نمیشوند، اما میتوانند باعث بروز آتش‌سوزی یا برق‌گرفتگی شوند، شناسایی میکند و مدار را در چند دهم یا صدم ثانیه قطع میکند.
جریان نشتی ممکن است از راه بدن فردی که با زمین تماس دارد و تصادفاً دستش با قسمت برقدار مدار تماس پیدا کرده است به وجود آید، کلیدهای محافظ جان این قابلیت را دارند تا پیش از آسیب ‌رسیدن به فرد مدار را قطع کنند.
قطع جریان برق توسط کلید محافظ جان نشان دهنده آن است که حداقل یکی از وسایل برقی موجود در مدار و یا اینکه سیم کشی ساختمان دارای جریان نشتی میباشد.

انواع کلیدهای محافظ جان کدام است؟
کلیدهای محافظ جان تک فاز به صورت دو پل (برای مدار تکفاز) و کلیدهای محافظ جان سه فاز به صورت چهار پل (برای مدار سه فاز) عرضه شده و دارای سه تیپ کلی میباشد:

• کلیدهای محافظ جان تیپ AC: کلید محافظ جان یا کلید محافظ نشتی جریان RCCB تیپ AC، جریانهای نشتی با شکل موج متناوب AC را تشخیص میدهند. این گروه از کلیدهای محافظ جان بصورت 2 پل و 4 پل طراحی شده اند. در کلیدهای محافظ جان تیپ AC، رنج جریان نامی از 16 تا 125 آمپر و رنج جریان نشتی 0.5A ،0.3A ،0.1A ،0.03A ،0.01A بوده و ولتاژ کاری 200 تا 400 ولت میباشد.

• کلیدهای محافظ جان تیپ A: کلید محافظ جان یا کلید محافظ نشتی جریان RCCB تیپ A، جریان نشتی با شکل موج متناوب AC و مستقیم DC پالسی را شناسایی میکند این گروه از کلیدهای محافظ جان در انواع 2 پل و 4 پل عرضه شده اند. در کلیدهای محافظ جان تیپ A، رنج جریان نامی از 16 تا 80 آمپر و رنج جریان نشتی 0.5A ،0.3A ،0.1A ،0.03A ،0.01A بوده و ولتاژ کاری 200 تا 400 ولت است. مدل خاصی از این کلید محافظ جان برای شبکه هایی با ولتاژ 500 ولت نیز طراحی شده است.

• کلیدهای محافظ جان تیپ B: کلید محافظ جان یا کلید محافظ نشتی جریان RCCB تیپ B، قادر است جریان نشتی با شکل موج متناوب AC و مستقیم DC پالسی تا فرکانس ۱ مگاهرتز و مستقیم DC صاف را تشخیص دهد. این گروه از کلیدهای محافظ جان نیز در انواع 2 پل و 4 پل طراحی شده اند. در کلیدهای محافظ جان تیپ B، رنج جریان نامی از 16 تا 125 آمپر و رنج جریان نشتی 0.03A تا 0.3A بوده و ولتاژ کاری 230 تا 400 ولت است. همچنین در مدلهای خاصی از این تیپ کلیدهای محافظ جان قابلیت کار تا ولتاژ 500 ولت و یا رنج جریان نشتی تا 0.5 آمپر نیز وجود دارد.

کلیدهای محافظ جان

کلید اتوماتیک کمپکت چیست؟
در بعضی از شبکه های توزیع می بایست به محض برگشت جریان (ولتاژ) یا افت بیش از حد مجاز ولتاژ، مدار بطور خودکار قطع و آلارمهای لازم ایجاد گردد، در چنین مواردی از کلید اتوماتیک کمپکت میتوان استفاده کرد. همچنین در بعضی موارد ورود اتوماتیک یا دستی ژنراتور اضطراری یا ترانسفورماتور در شبکه توزیع جهت تداوم کار شبکه یا انجام تعمیرات دوره ای شبکه اجتناب ناپذیر میباشد، در چنین حالاتی فقط از کلید اتوماتیک کمپکت میتوان استفاده کرد.
کلید اتوماتیک کمپکت در انواع مکانیزم عملکرد غیر قابل تنظیم، قابل تنظیم و الکترونیکی با حفاظتهای اضافه بار، اتصال کوتاه و جریان نشتی زمین عرضه میشوند.
از کلیدهای اتوماتیک کمپکت یا به اختصار MCCB، میتوان در محدوده وسیعی از ولتاژها استفاده نمود. کلیدهای اتوماتیک کمپکت در تیپهای مختلف LM ،YM و YS به بازار عرضه شده است.

کاربرد کلید اتوماتیک کمپکت چیست؟
به منظور حفاظت تأسیسات روشنائی، برق صنعتی، سیم، کابل و ماشین آلات در برابر اضافه بار و جریان اتصال کوتاه از کلید اتوماتیک کمپکت میتوان استفاده کرد.
در کلیه تابلو برق های کارخانجات جهت حفاظت وکنترل برق ورودی از کلید اتوماتیک کمپکت استفاده میشود.
از کلید اتوماتیک کمپکت جهت محافظت از تجهیزات صنعتی در مقابل اضافه بار و جریان اتصال کوتاه استفاده میشود.
بدین منظور از کلید اتوماتیک کمپکت استفاده میشود که، فیوزهای تابلو برق همیشه نمیتوانند عمل حفاظت موضعی را به طور کامل و بدون خطا انجام دهند، از طرفی در صورتی که نیاز به قطع همزمان سه فاز باشد نمیتوان از فیوز و کلید فیوز استفاده کرد.
کلید اتوماتیک کمپکت پس از قطع مدار در اثر جریان زیاد یا هر عامل دیگری بلافاصله آماده بهره برداری مجدد میباشد.
کلید اتوماتیک کمپکت با کمک کنتاکت های فرعی که در خود دارد میتوان وضعیت کلید را در هر حالت توسط سیگنال تعیین و در اتاق فرمان منعکس کرد. ساختمان کلید اتوماتیک کمپکت به گونه ای است که اگر کلید اتوماتیک کمپکت را بر روی یک مدار اتصال کوتاه شده ببندیم، در ضمن عمل بسته شدن رله اضافه جریان کلید اتوماتیک کمپکت به سرعت وارد عمل شده و مدار را قطع میکند.

مشخصات کلید اتوماتیک کمپکت کدام است؟
بدنه کلیدهای اتوماتیک کمپکت از نوع خاصی از قالبهای تزريقی ساخته میشود و از جمله خصوصيات کلیدهای اتوماتیک کمپکت کوچک بودن ابعاد آنها میباشد.
جریان نامی کلیدهای اتوماتیک کمپکت حدود 1000 آمپر میباشد.
جریان قطع در بعضی از کلیدهای اتوماتیک کمپکت قابل تنظیم میباشد.
کلیدهای اتوماتیک کمپکت عملکرد حرارتی یا حرارتی – مغناطیسی دارند. رله حرارتی کلیدهای اتوماتیک کمپکت از (In(1 – 0.7 و رله مغناطیسی کلیدهای اتوماتیک کمپکت از (In(1-10 قابل تنظیم میباشد. In جریان نامی کلیدهای اتوماتیک کمپکت است.
کلیدهای اتوماتیک کمپکت معمولا قابلیت نصب انواع رله‌ها را دارند.

کلیدهای اتوماتیک کمپکت

 

اینستروسنتر
ارسال دیدگاه